Bu araştırmanın amacı; zihin engelli çocukların problem davranışlarının azaltılmasında gereksinim ve etkileşim temelli anne eğitim programının etkililiğini tespit etmektir. Araştırmada nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin bir araya getirilerek analizinin yapıldığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda tek denekli deneysel desenlerden değişen ölçüt deseninin bir uyarlaması olan ölçüt aralığının sınırlandırıldığı değişen ölçütler modeli tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim öğretim yılında Özel Eğitim İlkokulu’nda öğrenim görmekte olan 3 öğrenci ve bu öğrencilerin velileri oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında nicel veriler çeşitli nitel veri toplama araçları ile desteklenmeye çalışılmış ve çoklu veri toplama araçları ile eş zamanlı veri toplama işlemi gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda kullanılan veri toplama araçları: Anne Gereksinimlerini Belirleme Formu, Program Öncesi ve Sonrası Anne Görüşme Formlarıdır. Nicel boyutunda ise Anekdot Kayıt/ Olay/Süre Kayıt Formları kullanılmıştır. Nitel ve nicel veri toplama araçları ile elde edilen veriler birbirinden bağımsız olarak analiz edilmiş, bulgular ayrı ayrı açıklanmıştır. Verilere ait frekans ve yüzde değerleri hesaplanmıştır. Tek denekli deneysel desenin kullanıldığı nicel boyutunda verilerin analizi, sonuçların yorumlanması grafik analizi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda elde edilen verilerin betimsel ve içerik analizi yapılmıştır. Ayrıca analizi gerçekleştirilen veriler gerekli kodlamalar yapılarak sunulmuş, ayrıntılı analizi gerçekleştirilerek çıkarımda bulunulmuştur. Elde edilen nitel veriler, nicel verileri destekler niteliktedir. Araştırma sonucunda öğrencilerde var olan problem davranışlarda başlama düzeyine göre olumlu yönde değişim gözlenmiştir.

Child with Intellectual Disability, Problem Behavior, Family Education Program

The main purpose of this research is to determine the effectiveness of the mother education program based on needs and interaction in reducing the problem behaviors of children with mental retardation. In the current study, a mixed method research design in which both qualitative and quantitative research data collection methods integrated and used. In the quantitative dimension of the study, a single subject design format, the range-bound changing criterion design which is an extension of Changing Criterion Design was applied. The participants of this research Special Education Primary School in 2019-2020 academic year, three students and, their parents. Within the scope of the research, quantitative data were tried to be supported by various qualitative data collection tools, and simultaneous data collection was carried out with multiple data collection tools. Data collection tools used in the study are: Identification Forms of Mother Needs, Mother Interview Forms. In addition, Anecdote / Event / Time Recording Data Sheet were used. The data gathered by the qualitative and quantitative data collection tools were independently analyzed and the findings were separately explained. The frequency and percentage values ??of the data were calculated. In the quantitative dimension that the single-subject experimental design used, the analysis of the data and the interpretation of the results were demonstrated by graphic analysis. The data gathered for the qualitative dimension of the research, descriptive and content analysis was made. In addition, the analyzed data of the participants were presented with the coding, and inferences were made by performing detailed analysis. At the end of the implemented family education program; there was a significant difference in the problem behaviors of the students when it is compared to the baseline phase. The findings from qualitative data sets also supports the findings of quantitative data sets of the study.

Zihin Engelli Çocuk, Problem Davranış, Aile Eğitim Programı