The migration of labour from rural areas towards urbanised areas is a significant aspect of urbanisation in developing countries. In the labour model developed by Harris-Todaro (1970), increased urban fees increases the expected fees in the urban sector and this promotes the migration from rural areas to urban areas. However, it will be inevitable for a section of this labour to become unemployed when migration wave comes more than the employment possibilities created in the urban sector. Provided that the flow of labour goes on, the urban unemployment increases and creates what is known as Todaro Paradox. In this study, the causality relationship among internal migration, unemployment, and urbanisation in NUTS 2 regions of Malatya, Van, Gaziantep, Şanlıurfa, and Mardin was studied within the scope of Harris-Todaro model and Todaro Paradox. To this end, the causality relationships among the variables were analysed using panel causality tests between 2008-2020 data. The findings of analysis obtained from NUTS 2 regions of Malatya, Van, Gaziantep, Şanlıurfa, and Mardin show that there is a unilateral causality relationship from unemployment rates towards net migration rates. Also, a unilateral causality relationship was detected from net migration rate towards urbanisation in these five regions overall. These results show that the Harris-Todaro model is not valid in NUTS 2 regions of Malatya, Van, Gaziantep, Şanlıurfa, and Mardin and that Todaro paradox is valid. In these results, the fact that Todaro Paradox is valid means that instant increases in the employment opportunities within the urban residence units of these regions or in the other investments lead to an increase in the urban unemployment after some time by promoting the migration towards urban centres. Increasing the employment opportunities in the rural residence units of Malatya, Van, Gaziantep, Şanlıurfa, and Mardin NUTS 2 regions might be effective in decreasing the unemployment in these regions and in increasing rural income. Thanks to this, the negative effects of migration flows towards urban residence units on the socio-economic indicators of Turkey can be minimized.

Harris-todaro model, todaro paradox, NUTS 1 regions

Kırsal yerleşim yerlerinden kentsel yerleşim yerlerine doğru işgücü göçü gelişmekte olan ülkelerde kentleşmenin önemli bir parçasıdır. Harris-Todaro (1970) tarafından geliştirilen işgücü göçü modelinde, artan kentsel ücret kentsel sektörde beklenen ücreti yükseltir ve bu durum kırdan kente göçü teşvik eder. Ancak, kentsel sektörde yaratılan istihdam olanaklarından daha fazla göç akımı olması durumunda işgücünün bir bölümünün işsiz kalması kaçınılmaz olur. İşgücü akımının devam etmesi durumunda ise kentsel işsizlik artarak, Todaro paradoksu denilen durum oluşur. Bu çalışmada Malatya, Van, Gaziantep Şanlıurfa ve Mardin Düzey 2 bölgelerinin iç göç, işsizlik ile kentleşme arasındaki nedensellik ilişkileri Harris-Todaro modeli ve Todaro paradoksu çerçevesinde araştırılmıştır. Bu amaçla, değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri 2008-2020 dönemi verileriyle panel nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Malatya, Van, Gaziantep Şanlıurfa ve Mardin Düzey 2 bölgeleri için elde edilen analiz bulguları işsizlik oranlarından net göç oranına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi olduğunu göstermiştir. Ayrıca, bu beş bölgenin genelinde net göç oranından kentleşme oranına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Çalışmanın sonuçları, Malatya, Van, Gaziantep Şanlıurfa ve Mardin Düzey 2 bölgelerinde Harris-Todaro modelinin geçerli olmadığını ve Todaro paradoksunun geçerli olduğunu göstermiştir. Todaro paradoksunun geçerli olması, bu bölgelerin kentsel yerleşim birimlerinde istihdam fırsatlarında veya diğer yatırımlardaki hızlı artışların kent merkezlerine göçü teşvik ederek, bir süre sonra kentsel işsizliği arttırdığı anlamına gelmektedir. Malatya, Van, Gaziantep Şanlıurfa ve Mardin Düzey 2 bölgelerinin kırsal yerleşim birimlerinde istihdam olanaklarının artırılması hem bu bölgelerde işsizliğin azaltılması hem de kırsal gelirin artırılmasında etkili olabilir. Bu sayede kentsel yerleşim birimlerine doğru gerçekleşen göç akımlarının Türkiye’nin sosyo-ekonomik göstergeleri üzerindeki olumsuz sonuçları en aza indirilebilir.

Harris-todaro modeli, todaro paradoksu, düzey 1 bölgeleri