TÜRKÜ SÖZLERİNDE ŞİDDET ÇAĞRIŞTIRAN İFADELER: İÇ ANADOLU BÖLGESİ ÖRNEĞİ

EXPRESSIONS OF VIOLENCE IN TURKISH FOLK SONGS: CENTRAL ANATOLIAN EXAMPLE

TÜRKÜ SÖZLERİNDE ŞİDDET ÇAĞRIŞTIRAN İFADELER: İÇ ANADOLU BÖLGESİ ÖRNEĞİ

 
Author : Ahmet Selçuk Bayburtlu  , Duygu ULUSOY YILMAZ, Funda KEKLİK KAL  
Type :
Printing Year : 2021
Number : 45
Page : 475-488
DOI Number: :
Cite : Ahmet Selçuk Bayburtlu , Duygu ULUSOY YILMAZ, Funda KEKLİK KAL , (2021). TÜRKÜ SÖZLERİNDE ŞİDDET ÇAĞRIŞTIRAN İFADELER: İÇ ANADOLU BÖLGESİ ÖRNEĞİ. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 45, p. 475-488. Doi: 10.35826/ijoess.2924.
    


Summary

Şiddet, doğuştan gelen bir davranış olmasının yanı sıra sonradan öğrenilen davranışları da kapsar. Kişinin yetiştiği, sürekli iletişimde olduğu aile, arkadaş çevresinden ve kitle iletişim araçlarından görerek öğrendiği, kimi zaman uyguladığı, zaman içinde yayılması muhtemel toplumsal bir sorundur. Sadece fiziksel olmayıp, psikolojik, bireysel, kültürel, toplumsal ve cinsel boyutları ile ele alınması gereken bir olgudur. Kültürün devamlılığını sağlayan halk türküleri incelendiğinde şiddetin farklı boyutlarını içeren sözlerin varlığı dikkati çeker. Bu çalışma, toplumun duygularının dışavurumuna ilişkin önemli ipuçları veren ve nesiller aracılığı ile aktarılan türkülerin, geleneksel unsurların yanı sıra şiddetin de farkına varmaksızın gelecek nesillere aktarılması ve şiddete ilişkin unsurların zaman içinde kanıksanmasına aracı olduğu düşüncesinden yola çıkılarak yapılandırıldı. Bu çalışmanın tüm verileri, TRT nota arşivinden elde edilen TRT halk müziği repertuvarında yer alan 6517 türküden oluşmaktadır. Araştırma kapsamında TRT halk müziği repertuvarında yer alan toplam 6517 türkü doküman analizi yöntemi ve belgesel tarama modeli kullanılarak incelendi, şiddet içeren kelime yoğunluğuna göre bölgeler saptandı. Bu çalışma, TRT halk müziği repertuvarına kayıtlı toplam 1440 türkü –İç Anadolu Bölgesi kapsamındaki yörelere ait içinde 203 halk türküsü ile en çok şiddet içeren kelimenin tespit edildiği İç Anadolu Bölgesi ile sınırlandırıldı. Bölge içinde türkü sözlerinde en fazla şiddet unsuru içeren türkülerin yüzde 21 ile Sivas, yüzde 12 ile Kayseri en az ise yüzde 1 türkü ile Aksaray, yüzde 1 türkü ile Karaman ili olduğu tespit edildi. Türkü sayısı oranına bakıldığında ise yüzde 25,8 ile Niğde, yüzde 25,4 ile Çankırı yöresine en az oranın ise yüzde 12,8 ile Yozgat ve yüzde 8’ lik oran ile Sivas yöresine şiddet unsuru içeren türkülerin kayıtlı olduğu tespit edildi. Türkü sözlerinin şiddet türü, şiddet boyutu yönüyle analizi sonucunda yüzde 32 ile en fazla psikolojik boyutun, yüzde 7’ lik oran ile de en az cinsel boyutun varlığı tespit edildi. Şiddet içeren türkülere ilişkin ayrıntılı veriler çalışmada grafiksel olarak sunulmaktadır.



Keywords

Folk Song, Violence, Folk Music, Document Analysis, Musicology.



Abstract

In addition to being an innate behavior, violence also includes learned behaviors. It is a social problem that a person grows up to and learns from his family, friends and mass media that he is constantly communicating with, sometimes he applies, and that is likely to spread over time. Not just physical, psychological, individual, cultural, is a phenomenon that needs to be addressed with social and gender dimensions. When the folk songs that ensure the continuity of the culture are examined, the presence of words containing different dimensions of violence draws attention. This study is structured on the basis of the idea that folk songs, which give important clues about the expression of the feelings of the society and are transmitted through generations, are passed on to future generations without being aware of violence as well as traditional elements, and that it is a means for the elements related to violence to become familiar over time. All the data of this study consists of 6517 folk songs in the TRT folk music repertoire obtained from the TRT music archive. Located in TRT repertoire of folk music, folk songs scope of the research were analyzed using total 6517 document analysis documentary screening model method was determined by the intensity of the word violence. This study was limited to the Central Anatolian Region, where the most violent words were identified, with 203 folk songs among a total of 1440 folk songs belonging to the regions within the Central Anatolia Region - recorded in the TRT folk music repertoire. In the region, it was determined that the folk songs that contain the most violent element in their lyrics are Sivas with 21 percent Kayseri with 12 percent, Aksaray with at least 1 percent folk songs, and Karaman with 1 percent folk songs. When the ratio of the number of folk songs was examined, it was determined that the folk songs with an element of violence were recorded in Niğde with 25.8 percent, Çankırı with 25.4 percent, Yozgat at the lowest rate with 12.8 percent and Sivas with 8 percent. As a result of the analysis of folk songs in terms of the type of violence and the dimension of violence, it was determined that there was the highest psychological dimension with 32 percent and the least sexual dimension with the rate of 7 percent. Detailed data on folk songs containing violence are presented graphically in the study.



Keywords

Türkü, Şiddet, Halk Müziği, Doküman Analizi, Müzikoloji.