|
|
|
Author
|
:
Nilgün Doğan
Betül TARHAN
|
|
|
Type |
:
|
|
Printing Year |
:
|
|
Number |
:
|
|
Page |
:
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Nilgün Doğan Betül TARHAN, (). METAPHORS OF SCHOOL, PRINCIPAL AND TEACHER İN CHILDREN’S BOOKS AT SECONDARY SCHOOL LEVEL. International Journal Of Eurasia Social Sciences, , p. . Doi: .
|
|
|
Summary
In this research, metaphors of school, principal and teacher in children's books at secondary school level were examined. Aim of this research is to identify the concepts of school, principal and teacher that are presented in children’s books with metaphors, and exhibit the differences between them and concepts of contemporary school, contemporary principal and contemporary teacher that are defined in modern literature. It is also among the aims of the research to identify the concepts of school, principal and teacher that may be shaped in minds of the students with the help of metaphors in the books they read. In this research, 30 children’s books at secondary school level were examined with the help of qualitative research methodology. Confirmatory document analysis is used while choosing the documents examined. Data of the research were collected by making direct quotations from the books examined by the researcher and these data were transferred to digital environment with help of Microsoft Office Word program. The data obtained in the study were examined using content analysis. At the end of the research it was concluded that school, principal and teachers were mostly represented by negative metaphors in children's books, and school, principal and teacher concepts that should be in the literature did not match with the detected metaphors. In these detected metaphors, school was described as a restrictive place that resembles army, military, prison with its chains, locked doors and barred windows. Also the principals were depicted as over-disciplined, high-handed, angry and authoritarian, and they were resembled to police, guardian, and commander. As a result of the research, positive metaphors about being compassionate, sympathetic, smiling, and understanding were detected about teachers. Although there are positive metaphors, it was concluded that teachers are more prominent with negative metaphors such as being angry, aggressive, harsh, insensitive, closed to change with their horrible characteristics, and being antidemocratic in the books.
Keywords
School, principal, teacher, metaphor.
Abstract
2.1 Araştırma Modeli
Bu araştırmanın amacı dikkate alınarak ortaokul düzeyine yönelik çocuk kitaplarındaki okul, müdür ve öğretmen kavramlarına ait metafoları belirlemek için nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nitel araştırma; gözlem, görüşme ve doküman inceleme gibi nitel veri toplama teknikleri kullanılan olayların ve olguların doğal ortamları içerisinde bütüncül ve gerçekçi bir şekilde ortaya konmasına yönelik nitel bir sürecin takip edildiği araştırmadır (Yıldırım ve Şimşek, 2016). Nitel araştırma bir varlığın anlamlarını, tanımlarını, niteliklerini, mecazlarını ve simgelerini derinlemesine açıklamayı hedefler (Berg ve Lune, 2020).
Bu çalışmayı oluşturan söz konusu çocuk kitapları doküman analizi yöntemi ile incelenmiştir. Doküman analizi; araştırılmak istenen olguyla ilgili klinik kayıtlarının, program metinlerinin, raporların, günlüklerin, açık uçlu anketlerin yazılı cevaplarının veya kitapların incelenmesini kapsamaktadır (Patton, 2014). Bu doğrultuda çalışmadaki doküman incelemesi ortaokul düzeyine yönelik çocuk kitapları üzerinde yapılmıştır.
2.2 İncelenen Dokümanlar
Bu çalışma doğrulayıcı doküman analizi ile yapılmıştır. Doküman analizinde araştırmanın hedeflerine yönelik verilere ulaşmada dokümanların incelenmesi ile veri analiz edilir (Çepni, 2010).
Araştırmaya başlamadan önce incelenecek dokümanların seçimi için araştırmacı tarafından Milli Eğitim Bakanlığının belirlediği İlköğretim 100 Temel Eser seti incelenmiştir. Bu sette, okul kavramını içeren 4 kitaba rastlanmıştır. Ulaşılan bu sayı yetersiz görüldüğünden iki zincir okulun oluşturdukları kitap listeleri incelenmiş ve bu alanda eser veren yazarların kitapları taranmıştır. İçerisinde okul kavramı geçen 26 eser daha çalışmaya dahil edilmiştir. Araştırmada toplamda 30 çocuk kitabı belirlenerek incelenmiştir. Bu kitapların 3 tanesinin (Toto ve Şemsiyesi, Tek mi Çift mi?, Bebek Annem) içerisinde metafora rastlamamıştır. Bu sebeple çalışma 27 çocuk kitabı ile tamamlanmıştır. Bu kitapların yayımlanma yılları 1888 ile 2017 arasında değişmektedir. Analiz edilen kitapların adları, yazar adları, yayımlanma tarihleri ve adlarına karşılık gelen kodları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Tablo 1. Kitaplara Ait Bilgiler
Yayım
Tarihi Yazar Adı Kitap Adı
1888 Jules Verne İki Yıl Okul Tatili
1927 Ahmet Rasim Falaka
1933 Rakım Çalapala ve Nimet Çalapala 87 Oğuz
1933 Erich Kastner Uçan Sınıf
1972 Rıfat Ilgaz Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı
1972 Rıfat Ilgaz Hababam Sınıfı Uyanıyor
1972 Rıfat Ilgaz Hababam Sınıfı Baskında
1981 Mehmet Seyda Gururlu Peri
1988 İpek Ongun Afacanlar Çetesi
1994 Sevim Ak Toto ve Şemsiyesi
1996 Andrew Clements Bunun Adı Findel?
1997 Zehra İpşiroğlu Gergedan Oyunu
1998 Zehra İpşiroğlu Konuşan Çınar
1998 Zehra İpşiroğlu Gelin Çocuklar Birlikte Düşünelim
2000 Andrew Clements Gizemli Anahtar
2004 Anna Gavalda
35 Kilo Tembel Teneke
2004 Andrew Clements Karne Oyunu
2005 Zehra İpşiroğlu Şimdiki Çocuklar Hala Harika
2007 Gülsevin Kıral Gizli Formül Hangi Zarfta?
2007 Andrew Clements Konuşmak Yok!
2008 Andrew Clements Tek mi? Çift mi?
2009 Zehra İpşiroğlu Düş Hırsızlarına Karşı
2011 Andrew Clements Haylazların Kralı
2012 Andrew Clements Sıradan Bir Çocuk
2014 Seza Kutlar Aksoy Çevrimiçinde Şerafettin
2016 Behiç Ak Bebek Annem
2017 Ömer Açık Montsuzlar
2017 Gülsevin Kıral Belalı Dörtlüye Karşı
2017 Andrew Clements Kaybedenler Kulübü
(?) İ.Hakkı Sunat Küçük Gazeteciler
2.3 Verilen Toplanması
Araştırmacı tarafından belirlenen kitaplar temin edildikten sonra tek tek okunarak incelenmeye başlanmıştır. İncelenen kitaplarda bulunan okul, müdür ve öğretmen metaforları tespit edilerek Microsoft Office Word programının yardımıyla dijital ortama aktarılmıştır. Tespit edilen metaforlar dijital ortama aktarılırken verilerde bir değişiklik yapılmamış, metaforun yer aldığı kitap adı ve sayfa numarası ayrıca belirtilmiştir.
3.3.1 Veri Toplama Araçları
Araştırmanın veri toplama araçları çalışma kapsamında incelenen kitaplardır. Araştırmacı tarafından belirlendikten sonra incelenen çocuk kitaplarındaki metaforlar tespit edilirken alan yazındaki metafor türleri dikkate alınmıştır. İlgili alan yazında metafor türleri; yönelim metaforları, ontolojik metaforlar, yapısal metaforlar ve özel metaforlar olarak ayrılmıştır. Bu çalışma kapsamında veri toplama araçları olan kitaplardaki metaforlar alan yazındaki bu metafor türleri ışığında bulunmuştur.
3.3.2 Veri Analiz İşlemleri
Araştırmanın veri kaynağı araştırmacı tarafından incelenen kitaplardır. Bu kitaplardaki metaforlar belirlenirken ilgili alan yazındaki yönelim metaforları, ontolojik metaforlar, yapısal metaforlar ve özel metaforlar olarak belirlenen metafor türleri dikkate alınmıştır. Bu kitaplar incelendikten sonra elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. İçerik analizi; genellikle görüşmelerin, günlüklerin, dokümanların analizini ifade eder. İçerik analizinde hacimli olan nitel veriler temel alınarak bu veriler anlamlandırılmaya çalışılır (Patton, 2014). Bu doğrultuda içerik analizi yöntemi ile verilerin içerisinde gizli olan gerçeklik çıkarılmaya ve veriler tanımlanmaya çalışılır. İçerik analizinde, birbirine benzeyen veriler belirli temalar ve kavramlar doğrultusunda bir araya toplanır ve okuyucunun anlayacağı bir şekilde düzenlenip yorumlanarak okuyucuya sunulur. Tüm bu analiz dört aşamada gerçekleşir; veriler kodlanır, temalar bulunur, kodlar ve temalar düzenlenir son olarak bulgular tanımlanıp yorumlanır (Yıldırım ve Şimşek, 2016). Bu araştırmada ise doküman analizi ile incelenen verilerden yararlanılarak üç ana tema oluşturulmuştur: Okul metaforları, Müdür metaforları ve Öğretmen metaforları. Bu temalara dayalı olarak kitaplardan elde edilen veriler detaylı bir şekilde incelenmiş, her verinin kavramsal olarak ne ifade ettiği bulunmaya çalışılmış, bu doğrultuda temalara ve kodlara ulaşılmıştır. Araştırmanın tema ve kodlarına ilişkin bilgilere bulgular kısmında detaylı bir şekilde yer verilmiştir.
2.3.3 Geçerlik ve Güvenirlik.
Araştırmada geçerliği ve güvenirliği sağlamak için Lincoln ve Guba (1985; akt. Yıldırım ve Şimşek, 2016) tarafından geliştirilen stratejiler kullanılmıştır. Bu doğrultuda “iç geçerlik” yerine “inandırıcılık” kavramı, “dış geçerlik” kavramı yerine “aktarılabilirlik” kavramı, “iç güvenirlik” yerine “tutarlık” kavramı, “dış güvenirlik” yerine ise “teyit edilebilirlik” kavramı kullanılmıştır.
Araştırmanın inandırıcılığının sağlanabilmesi için araştırmada kullanılan araştırma deseni, toplanılan veriler, verilerin analizi alan uzmanı tarafından incelenmiştir. Aktarılabilirlik açısından ise verilerin toplanması kısmında veri toplama süreci ayrıntılı olarak anlatılmış, dokümanlar üzerinden elde edilen verilerde ise bir değişiklik yapılmamıştır. Kitap içerisinden alınan veriler doğrudan alıntılar yapılarak kullanılmış, herhangi bir yorum katılmamıştır.
2.3.4 Sınırlamalar
Bu araştırma ortaokul düzeyine yönelik 30 çocuk kitabı ile sınırlıdır. Araştırmaya okulöncesi, ilkokul veya ortaöğretim düzeyine yönelik kitaplar dâhil edilmemiştir. Ayrıca kullanılan tek veri toplama yöntemi doküman analizidir. Doküman analizi dışında görüşme ve gözlem yöntemlerine yer verilmeyip veri çeşitliliğine gidilmemesi bu çalışmanın bir sınırlılığı olarak görülebilir.
Keywords
Okul, okul müdürü, öğretmen, metafor.