Bu çalışma, anlam birimlerinin işaretlenme sürecinde geçirdiği dönüşüm üzerine odaklanmıştır. Bu dönüşüm kullanım kaynaklıdır. Boğumlanma özelliklerine göre eklemlenebilir parçalarına ayrılarak işaretlenen anlam birimleri, iletilerdeki kullanım sıklığına bağlı olarak gelişimini sürdürür. Bu çalışmada, Türkçedeki anlam birimlerinin bilgi değerlerine göre işaretlenmesi durumunda kullanılacak ölçüm için bir yöntem önerilmiştir. Bu yöntem, C. E. Shannon tarafından geliştirilen ve “anlam”ı ölçülebilir bir kavram olarak tanımlayan bilgi kuramı temellidir. Bu yöntem, iletilerdeki her bir sembolün bilgi değerini, onların iletilerdeki kullanım sıklığıyla ilişkilendirir. Bu sebeple, öncelikle bu ilişki üzerinde durulmuş, basit birkaç örnekle iletilerdeki sembollerin kullanım sıklıklarıyla onların işaret sayıları arasındaki ilişki ortaya konmuştur. Bu ilişki, verilen birkaç örnekle Türkçe sözcükler üzerinden somutlaştırılmıştır. Kullanım sıklıkları üzerinden birkaç Türkçe sözcüğün bilgi değeri ölçülmüş ve bu değerler üzerinden her bir anlam biriminin işaretlenmesi için gerekli olan işaret sayısı belirlenmiştir. Ancak bunun için bir derlemin oluşturulması ve bu derlemdeki her bir metnin anlam birimlerine ayrıştırılması ve her bir anlam biriminin derlemdeki kullanım sıklığının belirlenmesi gerekmiştir. Bu aşamada, yine bu çalışmanın sahibi tarafından daha önce yapılmış bir çalışma için hazırlanmış olan ve özellikle son 10 yılda yayımlanmış 100 adet metin parçasından oluşan derlemdeki metin parçalarının çözümlenmesiyle oluşturulmuş veri kullanılmıştır. Ayrıca yine söz konusu derlem kullanılarak, kullanım sıklıklarından yola çıkılarak, Türkçe anlam birimlerinin ortalama bilgi değeri (entropisi) hesaplanmış ve bu değer üzerinden, alfabedeki harf sayısıyla sözcükleri işaretlemek için gerekli olan işaret sayısı arasındaki ilişki ortaya konmuştur. Son olarak çalışmanın derleminden kaynaklanmış olan yöntem tercihi, tartışmaya sunulmuştur. Olması gereken ölçme yöntemi ile mümkün olan ölçme yöntemi arasındaki bu tercih, bilgi kuramının sorgulanmasını gerekli kılacak boyuttadır.

Bilgi kuramı, entropi, işaretleme, alfabe.