Abstract


HATAY/REYHANLI KİLİMLERİNDE YER ALAN DOĞUM VE ÖLÜMÜ SİMGELEYEN MOTİFLER
Bu çalışmada halk kültürümüzde halen yaşayan el sanatları ürünlerinden olan Hatay/Reyhanlı kilimlerinde tespit edilen doğum ve ölüm ilgili motifler incelenmiştir. Hatay’da dokumacılık uzun bir geçmişe sahip olmakla beraber alan araştırmasından ve literatürden elde edilen verilere bakıldığında önemli bir şekilde ipek dokumacılığından bahsedilmekte, kirkitli, düz veya diğer dokumalarla ilgili bilgiler sınırlı kaynaklarda karşımıza çıkmaktadır. Hatay yöresinde yapılan arkeolojik kazılarda tespit edilen, orta paleolitik döneme ait bulgularda ortaya çıkan ağırşaklar yöredeki dokumacılığın çok eski tarihlere dayandığının bir kanıtıdır. Yün, keten ve pamuk elyafları ile yapılan dokumacılıktan sonra, ipek yolu kervanları sayesinde tanınan ve öğrenilen ipek böceği yetiştiriciliğinin ardından ipekli dokumalara başlandığı ve gelişme gösterdiği bilinmektedir. Daha sonra 1700’lü yılların sonlarına doğru ise özellikle Sivas ve Eskişehir Yörüklerinin Amik ovasındaki tarım ve hayvancılığı geliştirmeleri için Reyhanlı bölgesine yerleşmeleri sağlanmıştır. Hayvancılıkla uğraşan Reyhanlı aşireti yörükleri, koyunlardan elde ettikleri iplikleri bitkisel boyalarla renklendirerek kendi duygu ve hislerini motiflere dökmüş ve sonunda da kendine özgü karakteristik izler taşıyan Hatay/Reyhanlı kilimlerini dokumuşlardır. Bu çalışmada; literatür ve Ankara Vakıf Eserleri Müzesinde tespit edilen Hatay/Reyhanlı bölgesine ait kilimlerde yer alan doğum ve ölümü simgeleyen motifler belirlenmiş ve bu motiflerin açıklamaları çizimleriyle birlikte incelenmiştir.

Keywords
Hatay/Reyhanlı, Kilim, Doğum ve ölüm, Motif



References