İLKOKUL İKİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN DÜNYA VE UZAY KAVRAMLARINA YÖNELİK ZİHİNSEL MODELLERİ VE İMAJLARI

SECOND GRADERS’ MENTAL MODELS AND IMAGES CONCERNING THE CONCEPTS OF EARTH AND SPACE

İLKOKUL İKİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN DÜNYA VE UZAY KAVRAMLARINA YÖNELİK ZİHİNSEL MODELLERİ VE İMAJLARI

 
Author : Ahmet TEKBIYIK  , Mustafa ÇELİK  
Type :
Printing Year : 7
Number : 25
Page : 271-289
DOI Number: :
Cite : Ahmet TEKBIYIK , Mustafa ÇELİK, (7). İLKOKUL İKİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN DÜNYA VE UZAY KAVRAMLARINA YÖNELİK ZİHİNSEL MODELLERİ VE İMAJLARI. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 25, p. 271-289. Doi: .
    


Summary
Bu çalışmanın amacı, ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin Dünya ve Uzay kavramlarına yönelik zihinsel modellerinin ve imajlarının belirlenmesidir. Araştırmanın örneklemini Rize ilinde devlete ait bir köy okulundaki 54 öğrenci ve bir merkez okuldaki 60 öğrenci olmak üzere toplam 114 öğrenci oluşturmuştur. Zihinsel modellerin, içerik bilgisi, yapı bilgisi ve işlemsel bilgi boyutları için üç farklı veri toplama aracı kullanılmıştır. Çalışmada öğrencilerin içerik bilgisi zihin haritası; yapı bilgisi ve imajları çizimle, işlemsel bilgileri ise yarı yapılandırılmış görüşmelerle belirlenmeye çalışılmıştır. Zihin haritalarının analizinde betimsel, çizim ve görüşmelerin analizinde ise içerik analizinden yararlanılmıştır. Analizin güvenirliğini sağlamak için aynı veriler, iki araştırmacı tarafından ayrı ayrı kodlanmıştır. Zihin Haritalarından elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin Dünya kavramını daha çok gökcisimleriyle (Gezegen, Güneş, Yıldız, Ay) ve Uzay kavramıyla ilişkilendirdikleri görülmüştür. Bunun yanında öğrencilerin Dünya’ya ait, insan, bitki, şehir, yapı, hayvan, oksijen, deniz, yaşam, toprak kavramlarına da bu ilişkilendirmelerde yer verdiği belirlenmiştir. Öğrenci çizimlerinde Dünya kavramına yönelik, coğrafi model, çevresel model ve astronomi model olmak üzere üç farklı modele yer verilmiştir. Bunun yanında birçok öğrencinin Uzay kavramını astronot, uzay aracı, uydu, teleskop kavramlarıyla ilişkilendirdiği görülmüştür. Ayrıca Karadelik, karanlık, boşluk, ağırlıksızlık gibi Uzay’ı betimleyen kavramlara ve uzaylı gibi unsurlara rastlanılmıştır. Uzay kavramına yönelik çizimlerde karanlık model, astronot model, yıldız model, gök cisimleri modeli ve uzaylı model olmak üzere beş farklı model tespit edilmiştir.

Keywords
Dünya ve uzay, zihinsel model, kavramsal anlama

Abstract
The purpose of the present study is to determine primary school second graders’ mental models and images concerning the concepts of Earth and Space. This is a case study. Research sample consists of 114 students, 54 of whom are from a public school located in a village and 60 of whom are from a school located in the center of Rize province of Turkey. Three different data collection tools were used for the following dimensions of mental models: content knowledge, structure knowledge, and operational knowledge. Within the scope of the study, the students’ content knowledge was tried to be determined through mind maps, structure knowledge and images through drawings, and operational knowledge through semi-structured interviews. While the mind maps were subjected to descriptive analysis, the drawings and interviews were subjected to content analysis. The same data were separately analyzed by two experts to ensure analysis reliability. According to the findings obtained from the mind maps, the students mostly associated the concept of Earth with celestial bodies (planets, Sun, stars, Moon) and Space. There were also students associating Earth with human beings, plants, cities, buildings, animals, oxygen, sea, life, and soil. The student drawings about the concept of Earth involved three different models: geographical model, environmental model, and astronomic model. There were also many students associating the concept of Space with astronauts, space craft, satellite, and telescope. Such concepts describing Space as black hole, darkness, space, and lack of weight also appeared in the student associations. There were even students mentioning aliens. The student drawings about the concept of Space involved five different models: dark model, astronaut model, star model, celestial bodies model, and aliens model.

Keywords
Earth and Space, Mental Model, Conceptual Understanding