TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİNİN YIKILIŞ DÖNEMİNİN HAYIRSEVER VEZİRİ SÂHİB ATA FAHREDDİN ALİ (H.644-687/M.1246-1288)

BENEFICENT SELJUKIAN VIZIER SÂHİB ATA FAHREDDİN ALİ IN THE DECL İNE PERIOD OF TURKISH SELJUK STATE (H.644-687/M.1246-1288.)

TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİNİN YIKILIŞ DÖNEMİNİN HAYIRSEVER VEZİRİ SÂHİB ATA FAHREDDİN ALİ (H.644-687/M.1246-1288)

 
Author : Ahmet BALANTEKİN  , Mehmet Suat Bal  
Type :
Printing Year : 6
Number : 21
Page : 82-104
DOI Number: :
Cite : Ahmet BALANTEKİN , Mehmet Suat Bal, (6). TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİNİN YIKILIŞ DÖNEMİNİN HAYIRSEVER VEZİRİ SÂHİB ATA FAHREDDİN ALİ (H.644-687/M.1246-1288). International Journal Of Eurasia Social Sciences, 21, p. 82-104. Doi: .
    


Summary
Türkiye Selçuklu Devletinin buhranlı döneminde vezirlik yapan Fahreddin Ali aslen Konyalıdır. Sivas’taki Gök Medresesi evkafı için düzenlenen 1279 tarihli vakfiyede babasının adı Hüseyin, dedesinin ismi ise el-Hac Ebubekir el-Konevî olarak geçmektedir. Türkiye Selçuklu Devletinin Moğol tahakkümü altında olduğu yıllarda vezirlik yapan Fahreddin Ali, bu zorlu görevi ifa ederken bir taraftan Moğollarla iyi ilişkiler kurarak devletin bekâsını sağlamaya, diğer taraftan da halkın Moğolların baskısı ve zulmü altında ezilmesine engel olmaya çalışmıştır. Pervane Muinüddin Süleyman’ın kurduğu siyasi tuzak sonucu vezirlik makamını belli bir süreliğine kaybetmiş olsa da Moğolların nezdinde kazandığı saygı sayesinde yeniden mevkiini elde ederek hizmetine devam etmiştir. Argun Han’ın ağır vergi talepleri sonucunda kederinden hastalanan Fahreddin Ali, 2 Kasım 1288 Pazartesi günü Akşehir’in Nadir Köyünde vefat etmiştir. Türkiye Selçuklu Devletine yaptığı hizmetler ve ülkenin muhtelif yerlerinde meydana getirdiği müesseseler ile adı bugün bile rahmetle anılmaktadır. Servetini hep hayır işleri ve halka hizmet için kullanmış olduğundan Anadolu’da asırlarca Ata (Baba) unvanı ile anılmıştır.

Keywords
Türkiye Tarihi, Türkiye Selçuklu Devleti, Sâhib Ata Fahreddin Ali, Moğollar

Abstract
Fahrettin Ali, who performed vizierate during crisis time of Turkish Seljukian State, is originally from Konya. His father’s name is mentioned as ‘Hüseyin’ and his grandfather’s name as ‘El-Hac Ebubekir el-Konevî’ in the-1927-dated endowment which was organized for Gok Madrasah pious foundations in Sivas. Executing vizierate mission during the years when Turkish Seljukian State was under the oppression of Mongols, Fahrettin Ali, while performing this ardous duty, tried –on one hand- to secure the survival of the state by establishing good relationships with Mongolians and on the other hand, tried to prevent the public to be overwhelmed with Mongol suppression and cruelty. Eventhough he lost vizierate status for a while due to a political conspiracy set up by Muinüddin Süleyman, thanks to the respect he earned in the eyes of Mongols, he continued his duty by regaining his status. Fahreddin Ali, who went down with the grief resulting from Argun Khan’s repressive tax demands, died in Nadir Village of Akşehir on Monday, on the 2nd of November in 1288. His name is commemorated even today with mercy and gratitude because of the services he carried out in Turkish Seljukian State and foundations he established in various parts of the country. Since he all the time used his wealth for charities and for the interest of public, he was memorialized with the title of ‘Ata’ (Father) for centuries in Anatolia.

Keywords
Turkish History, Turkish Seljukian State, Sâhib Ata Fahreddin Ali, Mongolians