Studies on the skills in social studies education have proliferated after 2005. The aim of the present study is to identify the research tendencies of the theses by examining the graduate and postgraduate theses on skills in the field of social studies education between 2010-2021 in view of various criteria. The research was designed as a qualitative case study. The data were obtained by document analysis. 113 postgraduate theses prepared between 01.01.2010 and 15.12.2021 in Social Studies Teaching and Social Studies Education in the National Thesis Center were selected for the data collection. The theses were examined by content analysis using the thesis review form developed by expert opinion which included the gender of the author, the type of thesis and the year of publication, the university where it was prepared, the investigated skills, the study/sample group, the research method and the data collection and data analysis tools. Purposeful sampling was used in the selection of the sample. The results show that the most theses on skills were prepared by female authors and; the most theses were released in 2019. The number of theses at Gazi University was higher than others. The most theses were on empathy, followed by critical thinking and map literacy, with no thesis on cooperation though. It was revealed that 7th grade students were mostly selected in the study group/sample. Quantitative methods were mostly used with different data collection tools and analysis methods. It was determined that interview form, achievement test and document scanning were frequently used. Based on the findings, it is recommended to conduct theses in which different study groups/samples are preferred, focus on uninvestigated skills instead of certain skills, and compare graduate theses on skills in social studies education in Turkey and abroad and published articles on the skills by various criteria.

Social studies education, skill, postgraduate thesis, thesis review, YÖK.

Sosyal bilgiler eğitimi alanında 2005 yılından sonra beceri kavramıyla ilgili birçok çalışma yapılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada da, 2010-2021 tarihleri arası sosyal bilgiler eğitimi alanında beceriler üzerine yapılan lisansüstü tezlerin çeşitli kriterlere göre incelenerek, araştırma eğilimlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma, nitel araştırma yönteminden, durum çalışma deseninde tasarlanmıştır. Veriler doküman incelemesi yöntemiyle elde edilmiştir. Araştırmanın veri kaynağı olarak, 01.01.2010-15.12.2021 yılları arası Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi’nde yer alan, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı ve Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı’nda hazırlanmış, 113 lisansüstü tez belirlenmiştir. Çalışmada uzman görüşünden yararlanılarak geliştirilen tez inceleme formunda yer alan ve araştırmanın analiz birimini oluşturan, yazar cinsiyeti, tez türü ve yayınlama yılı, yapıldığı üniversite, tezlerde ele alınan beceriler, çalışma/örneklem grubu, araştırma yöntemi, veri toplama araçları ve verilerin analiz/çözümlemesinde kullanılan yöntemler göre lisansüstü tezleri içerik analizine tabi tutularak incelenmiştir. Örneklem seçiminde, amaca dayalı örneklem alma tekniği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bazı sonuçlar şöyledir: Sosyal bilgiler eğitimi alanında beceriler üzerine en fazla tezin kadınlar tarafından üretildiği; en çok 2019 yılında tez hazırlandığı; Gazi Üniversitesi’nde yapılan tezlerin oranının diğer üniversitelere göre yüksek olduğu; en fazla empati becerisi üzerine tezin yapıldığı bunu eleştirel düşünme ve harita okuryazarlığı becerileri üzerine yapılan tezlerin takip ettiği, işbirliği becerisi üzerine tez hazırlanmadığı; çalışma grubu/örneklem seçiminde en çok 7. sınıf öğrencilerinin tercih edildiği; nicel araştırma yönteminin en fazla kullanılan araştırma yaklaşımı olduğu; farklı veri toplama araçlarından ve analiz yöntemlerinden faydalanıldığı; veri toplama aracı olarak görüşme formu, başarı testi ve doküman taramasından yoğun şekilde yararlanıldığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgulardan yararlanılarak, Türkiye ve yurtdışında, sosyal bilgiler eğitimi alanında beceriler üzerine yapılan lisansüstü tezlerin karşılaştırmalı olarak ele alındığı; beceriler üzerine yayınlanmış makale çalışmalarının çeşitli kriterlere göre incelendiği; tezlerde, farklı çalışma grubu/örneklemin tercih edildiği, belli becerilerin değil az ya da hiç ele alınmayan becerilerin araştırıldığı tez çalışmasının yapılması önerilmektedir.

Sosyal bilgiler eğitimi, beceri, lisansüstü tez, tez inceleme, YÖK.